Alicja Filipek, Soul|Bone|Flesh

Mitologie inspirują autorów od wieków. Są obrazem dawnych i obecnych kultur, będąc ich nierozłączną częścią. Dziś motywy z nich pochodzące stale pojawiają się w mediach, które konsumujemy, w mniej lub bardziej widoczny sposób. W ten sposób zachęcają również do poznania materiałów źródłowych – i w taki sposób rozpoczęła się moja fascynacja odrywaniem motywów przewijających się w mitach i kulturach z różnych krańców ziemi. Rozpoczęło się to dokładnie 2 lata temu, kiedy natrafiłam na genezę świata według odłamu religijnego starożytnej Grecji, zwany orfizmem. Motywy, które w niej się pojawiły i ścieżki, gdzie mnie zaprowadziła pochłonęły mnie doszczętnie i stały się podstawą tej właśnie pracy dyplomowej.

Orfizm był odłamem religijnym z czasów hellenistycznej Grecji, datowany na około VI wiek p.n.e. Jego głównym założeniem była próba zrozumienia cyklu życia i śmierci. Jej podmiotami kultu były postaci, które przeszły wędrówkę zwaną katabasis, czyli zejście do zaświatów i powrót do świata żywych. Takimi postaciami byli Orfeusz (skąd nazwa), Persefona (jej cykl przebywania z Hadesem lub Demeter) oraz najważniejsze z bóstw, Dionizos. Według wierzeń orfickich, Orfeusz był założycielem Misteriów Dionizyjskich, które miały na celu zapoznania się z życiem po śmierci. Uczyli, że dusza ludzka jest boskiego pochodzenia i nieśmiertelna, lecz zamknięta w niekończącym się cyklu metempsychozy, czyli odrodzenia duszy po śmierci

Geneza świata według orfizmu zaczyna się od dwóch bóstw, które wyłoniły się z nicości wczesnego kosmosu. Chronos (bóg czasu) oraz Ananke (bogini przeznaczenia) złączyli się razem i stworzyli jajo, powstałe z połączenia elementów. Skorupa stała się światem, a z jaja wykluli się Phanesa – pierworodne bóstwo tego świata (przydomek “Protogonos” oznacza dosłownie “pierworodny”) oraz pierwszy władca kosmosu.